In 1990 verhuisden de Groningers vanuit de stad naar een vrijstaande woning in het dorpje Oosterwijtwerd. Destijds wisten ze niet dat er aardbevingen waren. Maar inmiddels zijn ze ervaringsdeskundigen in zowel het schade- als het versterkingstraject. Het einde lijkt helaas nog steeds verre van in zicht. Ab Slagter van Stut en Steun staat ze inmiddels al een ruim aantal jaren bij in dit steeds weer stagnerende traject. In dit blog delen we, op verzoek geanonimiseerd, het verhaal van een familie uit Oosterwijtwerd.

Straaljager of aardbeving
“We woonden hier nog maar een paar jaar en we zaten rustig op de bank. Ineens trilde alles in huis. Volgens het KNMI was het een straaljager die door de geluidsbarrière vloog. De aardbevingen werden tot aan de hevige beving in Huizinge in 2012 ontkend, ‘want dat gebeurde alleen in Limburg’”, vertelt de bewoner uit Oosterwijtwerd. Toen ze begin jaren ’90 met de aardbevingen te maken kregen, vertelde de moeder van de bewoner dat ze daar al in 1968 kritische vragen over heeft gesteld. “Mijn moeder stelde toen al: ‘Als je iets uit de grond haalt, ontstaat er een ruimte. Wat erboven zit, zakt dan naar beneden’. Op de vraag welke consequenties dat voor het woongebied heeft, antwoordden de deskundigen dat die ruimtes met water gevuld zouden worden. Dat is echter nooit gebeurd.”

Opmerkelijk schaderapport
Door de genoemde beving ontstond er schade aan de woning; de voegen aan de voorzijde waren tot vijftig centimeter hoogte kapot en door de jaren heen kwamen daar allerlei schades bij. Inmiddels hebben de bewoners vijf schaderapporten liggen. Het verhaal rond het vierde rapport was het meest opmerkelijk. De bewoner legt uit: “In de coronaperiode hadden we een online hoorzitting. Samen met onze contactpersoon Ab van Stut en Steun zaten we achter de computer.
Vóór de hoorzitting was er nogal wat communicatie over en weer geweest. Het IMG (Instituut Mijnbouwschade Groningen) beweerde namelijk tot onze grote frustratie dat we geen glasvezelbehang op de muren hadden. We hebben dat behang zelf op de muur geplakt, dan weten we toch zelf dat het glasvezelbehang is! Hoe kan een deskundige dan beweren dat het géén glasvezelbehang is? Dat soort dingen… Bij de hoorzitting bleek dat de IMG-deskundige al een nieuwe berekening had gemaakt, ervan uitgaande dat we wél glasvezelbehang hadden. Op onze vraag waarom het nu ineens wel kon, antwoordde hij: ‘Als bewoners het op een hoorzitting laten aankomen, zullen ze wel gelijk hebben’. Die opmerking… ik had het mijn mond niet uitgekregen.”

‘Pas toen Ab ons hielp met een ingebrekestelling kwam de zaak in een stroomversnelling’

Veilig of niet?
Helaas bleef het niet bij deze ene opmerkelijke situatie. Ook in het versterkingstraject maakten ze vervelende dingen mee. “We kregen eerst een versterkingsadvies dat het huis veilig was. Omdat wij dat niet konden rijmen met zaken uit het voortraject, zijn we toch maar gaan doorvragen. NCG (Nationaal Coördinator Groningen) kon deze vragen niet beantwoorden. We kregen meerdere keren telefoon en mail van een jurist. Pas toen Ab ons hielp met een ingebrekestelling kwam de zaak in een stroomversnelling. Uiteindelijk heeft een deskundige van NCG zelf het rapport bekeken en bleek er geen hout van te kloppen. Het rapport ging de prullenmand in en alles kon overnieuw. Al met al zijn we al vier jaar bezig.”

On hold
Omdat de bewoners maar geen duidelijkheid krijgen over de planning hebben ze geen idee waar ze aan toe zijn en kunnen ze ook niet verder met verbouwen. “Je hebt geen zin om dingen te gaan maken die later tijdens de versterking weer kapotgetrokken worden. Je leven staat on hold. De verwachting is dat de versterking tussen nu en het einde van het jaar gaat plaatsvinden. Maar we hebben geen enkele garantie dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren. Het kan ook zomaar langer gaan duren. En dat is een onzekerheid die ons enorm frustreert. Al met al is het versterkingsproces van de NCG niet transparant. Er is geen stappenplan dat laat zien wat er ongeveer wanneer gaat gebeuren. Je moet gewoon maar afwachten en dat is niet mijn sterkste kant”, legt de bewoner uit.

‘Het gaat om óns huis en we willen de regie houden over wat er wel en niet gebeurt’

Twee wensen
In het begin van het traject werd gezegd dat alles mogelijk is. Nu ze maanden verder zijn, blijkt dat er toch allerlei beperkingen zijn. Dit zorgt voor veel onbegrip. “Wat voor verwachtingen kweek je dan bij mensen?”, schetst de bewoner. Inmiddels hebben ze twee wensen opgesteld voor de versterking: aanpak van het vocht in de binnenmuren en vloerverwarming op de benedenverdieping. Als deze twee wensen niet meegenomen kunnen worden, dan zien de bewoners af van de versterking. “Het gaat om óns huis en we willen de regie houden over wat er wel en niet gebeurt. Helemaal in een traject waarin al zo veel onduidelijk is en waarin je al twaalf jaar het gevoel hebt dat het je overkomt.”

Lastige zoektocht
Op dit moment zijn de bewoners op zoek naar een aannemer die de versterking gaat uitvoeren. Dat is een lastige zoektocht vertelt de bewoner. “We hebben hier niet dagelijks mee te maken.  NCG wel, maar die helpt hierin niet mee. Oftewel: ‘Je moet je er zelf maar mee redden’. Ik vind de aanpak van de betrokken instanties nog erger dan de aardbevingen zelf. Er heerst een hoog zoek-het-zelf-maar-uit-gehalte. Mede daarom is het erg fijn dat Stut en Steun voor ons klaarstaat.”